PFOS - Tussenkomst Nahima Lanjri

PFOS, een telg uit de PFAS-chemicaliën doet Antwerpen hard wakker worden. Lees hier de tussenkomst van Nahima Lanjri op de extra gemeenteraad van 21 juni.

Niet alleen de bewoners van Zwijndrecht en buurgemeenten, maar ook de Antwerpenaar is ongerust over wat men recent via de media te weten is gekomen over het gevaar voor de gezondheid en de voedselveiligheid van deze stof. Terecht want dit zo geheten wondermiddel is al 40 jaar onderzoeksonderwerp van tal van gezondheidsstudies en wordt gelinkt aan een waslijst van gezondheidsproblemen.

Ook wij sluiten ons dus aan bij de vraag om dit dossier in al zijn aspecten ten gronde te onderzoeken. Maar op de eerste plaats staat de volksgezondheid en voedselveiligheid. Dé vraag die we ons vanavond vooral moeten stellen is: Wat kan en moet onmiddellijk gedaan worden om verdere gezondheidsrisico’s te vermijden? Dat is de essentie, daar draait het nu om. De impact op onze gezondheid en voedselveiligheid moet verder onderzocht worden en de nodige maatregelen moeten genomen worden om eventuele gezondheidsrisico’s voor de Antwerpenaar af te dekken.

Laat ons nu vooral verder kijken hoe we dit nu oplossen. We pleiten er dan ook voor om nu vooral in te zetten op maatregelen die de gezondheid van de Antwerpenaar ten goede komen. Daarom vragen we om, net zoals in o.m. Zwijndrecht en Schelle, ook bij ons de nodige metingen te doen en bodemstalen te nemen en dit niet alleen op Linkeroever maar over het hele grondgebied van de stad. De resultaten kunnen we dan duidelijk communiceren naar de bevolking en ook publiceren op de stedelijke website. Op basis van die metingen kunnen dan effectief (voorzorgs)maatregelen genomen worden waar nodig, of bewoners gerustgesteld waar kan.

Het spreekt voor zich dat ook de Vlaamse overheid en OVAM mee bevoegd zijn om een aantal maatregelen te nemen.  Dat zal wellicht ook gebeuren en intussen wordt deze zaak grondig bekeken in de zopas opgerichte Vlaamse onderzoekscommissie.

We hopen dan ook dat het hier vanavond geen avondje zwartepieten wordt, maar dat we hier een grondig, doch sereen debat kunnen houden over deze belangrijke zaak. En dan kunnen we binnenkort hopelijk ook met alle betrokken actoren samenzitten en elk vanuit de eigen bevoegdheden samenwerken om dit probleem kordaat aan te pakken.

Ik stelde daarom ook volgende vragen op de extra gemeenteraad:

• Welke opvolging heeft de delegatie van de stad in het stuurcomité gegeven na de toelichting in september 2017 van voorzitter Van Herreweghe van Lantis? Wanneer heeft het volgende stuurcomité plaatsgevonden en heeft dit dan aanleiding gegeven tot opvolging of opvolgingsvragen of volstond de aanpak en de rapportering in de raad van bestuur van Lantis voor het stadsbestuur?
• Ondertussen werden er stalen genomen op Linkeroever. Wat zijn daarvan de conclusies? Hoe werden die recente metingen gecommuniceerd naar de bewoners? Waarom werd er nu pas een staalafname gedaan?  Want OVAM stelde al in mei 2020 en opnieuw in maart 2021 nieuwe bodemsaneringsnormen voor.
• Bent u bereid om bijkomende metingen ook op een aantal plaatsen over het hele grondgebied van Antwerpen te laten uitvoeren? Hoe gaat u deze metingen aanpakken?
• Hoe gaat u de communicatie over PFOS en de resultaten van de bodemonderzoeken verder aanpakken?  Er is onder de Antwerpenaren veel ongerustheid, maar ook onwetendheid over de impact van PFOS. Als de resultaten uitwijzen dat er geen gevaar is, kunnen we mensen ook geruststellen.
• De stad neemt wel meer bodemstalen bij grote werken. Zijn er eerdere rapporten van Antwerpse bodemonderzoeken waar PFOS werd in vastgesteld? Kan u dit laten nakijken, want het lijkt nuttig om deze resultaten mee in kaart te brengen.
• Zijn er gekende andere uitschieters met een PFOS-vervuiling op het grondgebied van de stad Antwerpen? Die kan er zijn, en dat kan allerlei oorzaken hebben: bluswater bij grote brand, dumping van vervuilde grond of andere bedrijven die in het verleden ook PFOS gebruikten bv.  Zijn er bepaalde plekken waar gebruikers risico lopen? Is er risico op verstuiving bij de meer actieve gebruikers? Want naast omwonenden zijn er natuurlijk ook op bepaalde plaatsen verenigingen actief op bijvoorbeeld sportvelden of  in het beheren van de natuurgebieden met PFOS verontreiniging. Wordt ook onderzoek gevoerd naar de effecten op hun vrijwilligers (City Pirates, Natuurpunt)?
• Is er - gelet op de locatie - ondertussen gemeenschappelijk overleg met Zwijndrecht over de verdere aanpak opgestart?
• Welke maatregelen wil u nu nog nemen zodat onze inwoners geen gezondheidsrisico’s lopen door de impact van deze schadelijke stof en welke maatregelen wil en kan u nemen op het vlak van voedselveiligheid?